Wymiary schodów - normy i bezpieczeństwo

Planowanie schodów, normy na schody w mieszkaniach i domkach jednorodzinnych, schody ergonomiczne

Wysokość i głębokość stopnia - co jest ważne przy planowaniu schodów? Czy w każdy otwór da się wpasować schody? Co jest istotne dla bezpieczeństwa użytkowania schodów?

Motto i pierwsza zasada schodowa: jeżeli mamy mały otwór w stropie, nie możemy mieć dużych, łagodnych schodów. Nawet jeżeli na dole do dyspozycji jest wiele miejsca..

Planowanie schodów

Przy planowaniu schodów decydującym czynnikiem wpływającym na wygodę i bezpieczeństwo jest .. człowiek. Wchodzenie po schodach jest wyczerpujące. Z każdą pokonywaną kondygnacją rośnie zapotrzebowanie na tlen i kalorie, zwiększa się stosunek CO2 do O2 we krwi, a od 4 kondygnacji przyrosty te przyspieszają lawinowo...
Dlatego schody należy projektować z myślą o minimalizacji zużycia energii użytkownika. Takie optymalnie zaplanowane schody nazwiemy ergonomicznymi. Każdy dobry projektant schodów stara się zaplanować schody mieszczące się w zakresie ergonomii.
Schody w nowych domach - planowane od początku przez architekta - zwykle spełniają wymagania ergonomii. Nie może być inaczej. Jednak czynnik aranżacji, remontu, zmiany, przekształcenia, nowej funkcji pomieszczeń czasem zmienia pierwotny plan i mamy do czynienia z nowym układem, w który trzeba wpasować schody.

W każdy otwór da się wpasować schody. W skrajnych przypadkach będzie to stroma drabina lub łagodny podjazd.

Najważniejszym elementem schodów są stopnie.

Wbrew powszechnej opinii stopień to nie jest płaski kawałek drewna sprzedawany w marketach budowlanych w dziale ze stopniami i parapetami.

Stopień to element schodów składający się z podnóżka (śmieszna stara nazwa, ale to właśnie część pozioma stopnia) i podstopnia (część pionowa). Słowem: stopień ma swoją wysokość i głębokość.

Stopień schodowy - najmniejsza część schodów składa się z części poziomej i pionowej

Schody łagodne, normalne i strome

Linia łącząca noski stopnic patrząc z boku - nazwana linią biegu wyznacza kąt nachylenia schodów. To ten kąt decyduje czy schody są strome, normalne czy łagodne.
Niezależnie od tego czy proste czy wielozabiegowe - schody mają swoją długość i wysokość. Wysokości nie można zmienić ... ale długość tak. Można "wyciągać" schody, o ile mamy miejsce na dole. Ale uwaga! 'wyciąganie' schodów jest ograniczone. Ograniczone grubością stropu i parametrem, który nazywa się "Przestrzeń swobodna nad głową".

Przykład: w mały otwór duże schody?

Średni krok człowieka

Chód człowieka zmierzono i przebadano. Wyliczono tak zwany średni krok. Trochę jest z tym problem, bo proszę spojrzeć na rysunek: średni mężczyzna ma inny krok niż przeciętna kobieta. O dzieciach nie wspominając. Budując schody należy zakładać, że będą ich używać wszyscy, więc stworzono człowieka uśrednionego, którego krok - kiedy idzie po płaskim - wyliczono na 63cm.
A zakres ergonomiczny określono w przedziale od 59 - 65 cm

A JAK TWOJE SCHODY? SĄ ERGONOMICZNE?
ergonomia = (2 x h) + s

Norma - wymiary schodów

niebezpieczne schody Generalnie normy schodowe są spisane w dokumencie: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U. Nr 75, poz. 690) z późniejszymi zmianami. Normy są trochę inne dla budynków jednorodzinnych, a inne dla budynków oświatowych czy zakładów opieki zdrowotnej.

Czy w budynkach jednorodzinnych normy obowiązują?

Dobre pytanie. Ale czy ktoś to sprawdza? Przepisy nie precyzują jakie prace muszą być wykonane, aby mógł nastąpić odbiór i pozwolenie na użytkowanie budynku. Zresztą schody najczęściej są ostatnim meblem w nowym domu, dlatego mogą być takie jakie się nam podobają i nie muszą spełniać żadnych norm. Albo sami stawiamy na bezpieczeństwo i dokładamy balustradę do schodów na obrazku [obok] .. albo stawiamy na designerski, surowy i niepowtarzalny styl często kosztem bezpieczeństwa

Bezpieczeństwo na schodach

Dlatego w przypadku prywatnych mieszkań powinniśmy mówić nie tyle o normach, co o bezpieczeństwie użytkowania schodów. A pytanie powinno brzmieć: "Na co należy zwrócić uwagę, żeby schody były bezpieczne?". Kilka ważnych punktów do przejrzenia

kluczowe

Szerokość biegu nie powinna być węższa niż 80cm. Zalecamy 90 - 100 cm
Wysokość balustrady, do górnej części poręczy powinna wynosić minimum 90 cm
Balustrady nie powinny mieć ostro zakończonych elementów, a ich konstrukcja powinna zapewniać przeniesienie sił poziomych
Wysokość i wypełnienie płaszczyzn pionowych powinny zapewniać skuteczną ochronę przed wypadnięciem osób. Np. odległość max 12 cm przestrzeni między pionowymi tralkami chroni dziecko przed wypadnięciem (przełożeniem główki).
Szklane elementy balustrad powinny być wykonane ze szkła o podwyższonej wytrzymałości na uderzenia, tłukącego się na drobne, nieostre odłamki
Poręcze i pochwyty powinny być oddalone od ścian, do których są mocowane, o 5cm (praktyka mówi o min 4cm) [tu więcej: Przykład: szerokość otworu, a szerokość schodów]

Maksymalne podniesienie stopnia nie powinno przekraczać 19cm
Przestrzeń swobodna nad głową nie powinna być mniejsza niż 200 cm
Każde schody ZAWSZE powinny być zoptymalizowane tak, żeby średni krok mieścił się w zakresie 59-65 cm - najlepiej 62-63. Tabela u góry strony.

Swoją drogą.. czy wynajmując dom jesteśmy zobligowani do przekazania schodów zgodnych z normami? Czy w razie wypadku wynajmujący może nas oskarżyć o niezgodne z normami schody? Kto zna odpowiedź niech napisze do nas ;)

Warto zapamiętać

W każdy otwór da się wpasować schody
To wymiary otworu schodowego oraz wysokość kondygnacji oraz grubość stropu mają główny wpływ na to czy schody będą łagodne, normalne czy strome
Zawsze istnieje zakres ergonomiczny dla schodów - nawet jeżeli nasze schody będą strome - tak można dobrać głębokość i wysokość stopni, aby dane schody były jak najwygodniejsze

Wygodne schody

Wygodne schody? Jakie to?
Schody normalne i strome czyli jakie wysokie powinny być stopnie?

Wygodne schody

Miejsce na schody

Jaki otwór przygotować?
Czy kształt jest ważny?
Ile miejsca zajmą schody?

Miejsce na schody

Szerokość schodów

Jaka jest minimalna szerokość schodów?
Czy warto robić schody jak najszersze?
Jak się liczy szerokość biegu?

Szerokość schodów